Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Ελληνική χλωρίδα


Χάρη στον ιδιαίτερο πλούτο της χλωρίδας της, συχνά η χώρα μας έχει χαρακτηριστεί ως ένας βοτανικός παράδεισος. Στη δημιουργία και την ανάπτυξη του εξαιρετικού θησαυρού της ελληνικής γης έχουν συντελέσει πολλοί παράγοντες, όπως η ποικιλομορφία του ελληνικού τοπίου, η διαφορετικότητα των καιρικών συνθηκών που επικρατούν στις διάφορες περιοχές της χώρας, οι γεωλογικές μεταβολές της ελληνικής χερσονήσου και η ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Ελλάδας.

Σε σύνολο, η ελληνική χλωρίδα υπολογίζεται ότι περιλαμβάνει περίπου 5.700 είδη φυτών, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι ιθαγενή, ενώ τα 950 περίπου ενδημικά. Κορμό της ελληνικής βλάστησης αποτελούν τα αειθαλή φυτά (ελιά, δάφνη, δρυς, δεντρολίβανο ,κ.α.) Υπάρχουν επίσης τα θερόφυτα (τριφύλλι, τρίβολος, κ.α.), τα γεώφυτα (τουλίπα, κυκλάμινο, ανεμώνη, κ.α.), τα φυτά με τρίχωμα (φασκομηλιά, κ.α.), τα φυτά με αδένες (θυμάρι, δίκταμο, μυρτιά, κ.α.), τα μικρόφυλλα φυτά (πεύκο, κυπαρίσσι, κ.α.), τα ραβδοειδή φυτά, οι ακανθώδεις θάμνοι, φυτά στρωματοειδή και άλλες μικρότερες κατηγορίες.

Αρκετά ελληνικά φυτά είναι ξένης προέλευσης που εισήχθησαν στη χώρα είτε με μετανάστευση (οξιά, ελάτη, μέντα, κ.α.) ή με νέες καλλιεργητικές μεθόδους (εσπεριδοειδή, ακακία, ευκάλυπτος, ρύζι, καπνός, κ.α.)

Από όλες αυτές τις κατηγορίες περίπου τα 120 είδη είναι καλλιεργήσιμα: δημητριακά, ρύζι, καπνός, όσπρια, βαμβάκι, σουσάμι, πατάτα, τριφύλλι, αμπέλι, ελιά, συκιά, εσπεριδοειδή, μέντα, κρόκος, κ.α.)

Πολλά από τα παραπάνω φυτά είναι χαρακτηριστικά της ελληνικής χλωρίδας και συνδέονται άμεσα με τη μυθολογία, την ιστορία και τη λαογραφία των Ελλήνων, αφού έχουν εμπνεύσει μύθους, έχουν πρωταγωνιστήσει σε ιστορικά γεγονότα και έχουν αποτελέσει έμπνευση δημοτικών τραγουδιών, παροιμιών και παραδόσεων. Ο πλάτανος, ο βασιλικός, η ελιά και το αμπέλι είναι κάποια από τα πιο σημαντικά και γι’ αυτό θα αφιερώσουμε ξεχωριστό χώρο για το καθένα.

Ιδιαίτερη θέση στην ελληνική λαογραφία έχουν και τα άνθη, από τα οποία έχουν προέλθει πολλά γυναικεία βαφτιστικά ονόματα (Τριανταφυλλιά, Γαρυφαλλιά, Βιολέτα, Μαργαρίτα, Μυρτώ, Μυρσίνη, Δάφνη, Κανέλλα, κ.α.), αφού ο λαός πίστευε ότι δίνοντας στην κόρη το όνομα του λουλουδιού θα έπαιρνε και τα χαρίσματά του, δηλαδή τη δροσιά, την τρυφερότητα, τη λυγεράδα ή ακόμα και το ύψος του.

Κλείνοντας αξίζει να αναφέρουμε ένα νανούρισμα που προέρχεται από την Τένεδο και μοσχοβολάει ελληνικά άνθη:

«Έλα, ύπνε, και πάρε το και πάν’ το στους μπαξέδες
και γέμισε τσ’ αγκάλες του λουλούδια, μενεξέδες.»



Βιβλιογραφία:
Κ.Ρωμαίος, Ελλάς, Λαογραφία-Γεωγραφία, Εκδ.Γιοβάνη

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Βασιλικός και λαογραφία

Φυτό της οικογένειας των χειλανθών, πολυετές, με φύλλα και άνθη εξαιρετικά εύοσμα, ο «ώκιμος ο βασιλικός» είναι το δημοφιλέστερο ελληνικό φυτό, αγαπητό στις νοικοκυρές, που φροντίζουν να έχουν τουλάχιστον μια γλάστρα του στον κήπο ή το παράθυρό τους. Πλατύφυλλος, σγουρός ή σαραντάφυλλος θεωρείται από το λαό το σύμβολο του έρωτα και της αιώνιας αγάπης, μα και θυμητικό υποσχέσεων και όρκων που δόθηκαν: «Βασιλικέ μου της βραγιάς και κρίνε μου του δάσους άχου, εγώ, πουλάκι μου, και πώς να σε ξεχάσω. Στο παραθύρι που ‘σαι εσύ βασιλικός δεν πρέπει γιατ’ είσαι συ ο βασιλικός κι οπ’ έχει μάτια ας βλέπει. Βασιλικό και ρόζμαρι κι ανθό του γλυκανίσου ο έρωτας τα μάζεψε κι έκαμε το κορμί σου.» Ο βασιλικός έχει ξεχωριστή θέση στην ελληνική λαϊκή παράδοση και χάρη στην συμμετοχή του στη χριστιανική εκκλησιαστική λατρεία. Βασιλικό βυθίζει ο ιερέας στον αγιασμό για να ραντίσει τους πιστούς, σε κλωνάρια βασιλικού τοποθετείται και ο σταυρός στις 14 Σεπτεμβρίου, εορτή του Σταυρού, αφού το αρω

Πλάτανος και λαογραφία

Ο πλάτανος είναι ο βασιλιάς του ελληνικού φυτικού βασιλείου. Είναι δέντρο φυλλοβόλο, μακρόβιο, υγρόφιλο και με μεγάλη ανάπτυξη, τόσο σε ύψος (μέχρι 70 μέτρα) όσο και σε περίμετρο κορμού (μέχρι 12 μέτρα). Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, η Πλάτανος ήταν αδελφή δύο πελώριων γιγάντων, των Αλωάδων, και κόρη του Ποσειδώνα. Αγαπούσε πολύ τους αδελφούς της και όταν εκείνοι πέθαναν,  από τη θλίψη της, μεταμορφώθηκε σε δέντρο. Αναφορές στον πλάτανο έχουμε ήδη από την ομηρική εποχή, με την Ωραία Ελένη να αναπαύεται στη σκιά ενός πλάτανου, το Μενέλαο να φυτεύει την Μενελαΐδα πλάτανο στις Καρυές και τον Αγαμέμνονα να θυσιάζει κάτω από τον πλάτανο της Αυλίδας. Ιστορικός είναι και ο υπεραιωνόβιος πλάτανος της Κω, που πίστευαν ότι διατηρούνταν από την εποχή που ο Ιπποκράτης δίδασκε την Ιατρική στο Ασκληπιείο. Στην Τουρκοκρατία πολλοί πλάτανοι της χώρας έγιναν γνωστοί από τη χρήση τους από τους Τούρκους για τον απαγχονισμό των Ελλήνων αγωνιστών, όπως ο πλάτανος του Αλή Πασά στα Γιάννενα,

Τα πιο... ανοιξιάτικα Χριστούγεννα!

Ήταν μία ΥΠΕΡΟΧΗ ημέρα!  Η Χριστουγεννιάτικη Γιορτή του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων του 5ου Δημοτικού Βριλησσίων τα είχε όλα: παιδικά εργαστήρια, φαγητό και ζεστό κρασί, παιχνίδι, χορό, Άγιο Βασίλη, μικρούς πιανίστες με μεγάλο ταλέντο, λαχειοφόρο αγορά, χριστουγεννιάτικο bazaar, έναν καταπληκτικό ήλιο, χαρά και πολλά χαμόγελα.  Ο ανοιξιάτικος καιρός μας έκανε το χατήρι. Όλα κύλησαν καλά και η συμμετοχή παιδιών και γονέων ήταν μεγάλη.  Το προαύλιο του σχολείου γέμισε τραπέζια φαγητού, Dj Set (ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Αλέξανδρο Χέντον), facepainting με την ευγενική χορηγία της Oriflame , χορευτές με την καθοδήγηση χορεύτριας από το Planet , ρεσιτάλ πιάνου από τον Χρήστο Γαλίτη και τους μαθητές του και κάλαντα από τους μαθητές του σχολείου.  Στην Αίθουσα Εκδηλώσεων κάναμε τις αγορές μας από το Χριστουγεννιάτικο Bazaar.  Στον 1ο όροφο του σχολείου οι αίθουσες γέμισαν δραστηριότητες και εργαστήρια: - Αγώνες σκάκι με την καθοδήγηση του Στάθη Γαζή - Ρομπο